سفر امیرعبداللهیان به عربستان، گام روبه‌جلوی توسعه روابط
به گزارش «راهبرد معاصر»؛ حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در راستای تعاملات ایران و عربستان در 6 ماه گذشته به عربستان سعودی سفر خواهد کرد؛ روابطی که سرآغاز احیای آن توافق دو کشور در چین بود. سپس دو طرف سفیرانشان را تعیین کردند و اکنون سطح تعاملات به مقام های رسمی دو کشور رسیده است.
ازسرگیری روابط میان ایران و عربستان در ابتدا از سوی فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه سعودی انجام شد و اکنون با سفر امیرعبدالهیان پیگیری می شود. روند کنونی نشان می دهد سطح تعاملات به این حد محدود نمی شود و بنابر اعلام کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان، سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان از آیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور کشورمان برای سفر به ریاض دعوت کرده است و امکان این سفر در چند ماه آینده وجود دارد.
درباره سطح تعاملات ایران و عربستان و همچنین روند کنونی تعاملات بیان نکاتی لازم است:
امروزه در منطقه بسیاری از پرونده ها وجود دارد که با افزایش تعاملات سیاسی میان ایران و عربستان امکان حل و فصل آنها وجود دارد
- در چند وقت اخیر مقام های آمریکایی زیادی به عربستان سفر کرده اند که نمونه بارز آن سفر جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکاست. بیشتر تحلیلگران انجام این سفر را مختص به طرح عادی سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی عنوان کرده اند. علاوه بر این، اخبار زیادی نیز درباره نزدیک شدن عربستان و رژیم صهیونیستی به توافق مطرح شد که مهم ترین آن موضع گیری الی کوهن، وزیر امور خارجه این رژیم بود که اعلام کرد، بیش از هر زمان دیگری به عادی سازی روابط با عربستان نزدیک شده اند.
این موضوعات نشان می دهد، آمریکا و رژیم صهیونیستی برنامه گسترده ای برای روند عادی سازی روابط دارند و تمام توان خود را نیز به کار بسته اند. بنابراین در این مقطع و در راستای افزایش سطح تعاملات با عربستان سعودی و دورکردن این کشور از رژیم صهیونیستی لازم است دیپلماسی فعالی اتخاذ شود که سفر وزیر امور خارجه به ریاض می تواند این روند را سرعت ببخشد و علاوه بر خنثی کردن طرح های آمریکا و رژیم صهیونیستی، به روند تعاملات سیاسی ایران و عربستان نیز سرعت ببخشد. - رویکرد ایران در منطقه تعامل با همسایگان و کاهش میزان تنش با کشورهای پیرامونی است. در این رویکرد همکاری با کشورهای عربی منطقه و به ویژه عربستان از اهمیت بالایی برخوردار است و بنابر وضعیت تعاملات منطقه ای باید هرچه بیشتر این رویکرد در دستورکار جمهوری اسلامی ایران قرار بگیرد.
- عربستان سعودی جایگاه مهمی میان کشورهای جهان اسلام و ظرفیت های بالایی در این کشور وجود دارد. چنانچه روند تعاملی با این کشور گسترده تر شود، می توان از این ظرفیت برای حل بحران های منطقه ای استفاده کرد. در مقابل، برخی بازیگران همچون آمریکا و رژیم صهیونیستی به دنبال آن هستند تا حد ممکن میزان تنش را در منطقه بالا ببرند و امکان هیچ افزایش تعاملی میان کشورهای منطقه به وجود نیاید و از این موضوع برای پیشبرد اهداف خود استفاده کنند.
امروزه در منطقه بسیاری از پرونده ها وجود دارد که با افزایش تعاملات سیاسی میان ایران و عربستان امکان حل و فصل آنها وجود دارد. درواقع نقش ایران و عربستان در حل این پرونده ها بیشتر حالت تسهیل گری دارد. - بسیاری سفر وزیر امور خارجه کشورمان را در راستای مباحث اخیر و به ویژه مذاکرات سیاسی ایران و آمریکا و تبادل زندانیان مطرح کرده اند که باتوجه به وضعیت میانجی گری قطر و وارد نشدن عربستان به این موضوع، بعید است این سفر در چنین قالبی تعریف شود. ممکن است در هنگام سفر و حاشیه های آن موارد مختلفی مطرح و این موضوع نیز به تبع آنها مطرح شود، اما اینکه صرفاً این سفر را به رایزنی بر سر مذاکرات محدود کرد، استدلال و تحلیل اشتباهی خواهد بود.
بسیاری سفر وزیر امور خارجه کشورمان را در راستای مباحث اخیر و به ویژه مذاکرات سیاسی ایران و آمریکا و تبادل زندانیان مطرح کرده اند
- عربستان سعودی برای ایفای نقش منطقه ای خود، حل برخی بحران ها و جلوگیری از ایجاد تنش های جدید منطقه ای به دنبال حفظ تعاملات خود با همسایگان است. مهم ترین پروژه ای که عربستان بر روی آن تأکید ویژه دارد، طرح توسعه شهر «نئوم» است که از هم اکنون شرایط را برای ورود کشورهای مختلف همچون چین فراهم می کند.
علاوه بر این، عربستان روندی را آغاز کرده است که به عنوان میانجی در جهان شناخته شود و نشست جده که در زمینه جنگ اوکراین برگزار شد و البته نتیجه خاصی نداشت، نمونه ای از این موضوع است. با این روندها و اتفاقات، عربستان به دنبال وضعیت باثبات در منطقه و بدون تنش با کشورهای همسایه است و در این راستا ایران جایگاه مهمی دارد که عربستان به دنبال ارتقای سطح روابط خود با کشورمان است.
ارزیابی نهایی
افزایش تعاملات ایران و عربستان برای منطقه و جهان اسلام دارای مزیت های فراوانی و مهم ترین آن خنثی سازی طرح های توطئه منطقه ای با بازیگری آمریکا و رژیم صهیونیستی است. آمریکایی ها برای پیشبرد طرح های خود و همچنین حل چالش های رژیم صهیونیستی به دنبال برقراری روابط آشکار میان عربستان و این رژیم هستند و این تحرکات در چندوقت اخیر به شدت افزایش یافته است. در این راستا باید از تمام ظرفیت های موجود در راستای افزایش تعاملات سیاسی با همسایگان و به ویژه عربستان استفاده شود تا بتوان بر توطئه های آنها در منطقه غلبه کرد.